คอลัมน์ ด้วยสมองและสองมือ: หัวเชื้อ’จุลินทรีย์นาโน’ ลดต้นทุน’ผักออร์แกนิกส์’

สยามรัฐ ฉบับวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2562

มีงานวิจัย-โครงการมาอย่างต่อเนื่อง สำหรับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.)ธัญบุรี
ล่าสุด คิดค้นงานวิจัยจุลินทรีย์นาโน ลดต้นทุนและเพิ่มคุณภาพผักออร์แกนิกส์
ผศ.ดร.สุกาญจน์ รัตนเลิศนุสรณ์ สาขาวิชาชีววิทยา นักวิจัยและอาจารย์คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล(มทร.) ธัญบุรี เล่าว่า ด้วยเห็นว่าต้นทุนปลูกผักสลัดแบบไร้ดิน สูงถึง 4,700 บาทต่อครั้ง ดังนั้น จึงได้คิดค้นงานวิจัยจุลินทรีย์นาโนขึ้นมา เพื่อช่วยลดต้นทุน
มีการนำจุลินทรีย์ปฏิปักษ์ที่คัดแยกได้จากธรรมชาติ 5 กลุ่มได้แก่ กลุ่มจุลินทรีย์เร่งการย่อยสลาย กลุ่มจุลินทรีย์ชักนำการเติบโต กลุ่มจุลินทรีย์เร่งการย่อยสลายฟอสฟอรัสโพแทสเซียม กลุ่มจุลินทรีย์ควบคุมโรค และกลุ่มจุลินทรีย์ปรับปรุงดิน นำมาผลิตในระดับอุตสาหกรรม
ผสมผสานด้วยเทคโนโลยีชีวิภาพ เทคโนโลยีคีเลต เทคโนโลยีเอ็นแค็ปซูลทำให้ได้นวัตกรรมหัวจุลินทรีย์นาโน ภายใต้เครื่องหมายการค้า THAN ที่ได้รับมาตรฐานไอเอฟโอเอเอ็ม (IFOAM : International Federation of Organic Agriculture Movements)
จากการทดลองโดยนำเชื้อจุลินทรีย์นาโนที่ได้มาใช้ร่วมกับสารอาหารหลัก รองและเสริมอินทรีย์ กับผักสลัด เช่น กรีนโอ๊ค เรกโอ๊ค ครอส ฟิโน่เร่ แบบที่ไร้ดินและใช้ดิน ปรากฏว่าการเติบโตของรากและผลผลิตต่อต้น ดีกว่าใช้จุลินทรีย์ปฏิปักษ์ร่วมกับใช้สารอาหารหลักและรองจากสารละลายเคมี A และสารละลายเคมี B สูงถึง2 เท่า
ขณะที่ใช้ต้นทุนการปลูกต่อครั้งเพียง 1.200 บาท นอกจากนี้ ผักยังกรอบ ปริมาณวิตามินและเกลือแร่สูงกว่า และยืดระยะเวลาการเก็บรักษาได้นานกว่าปกติ
ผลที่ได้จึงนำความรู้มาถ่ายทอดบริการวิชาการสู่ชุมชนซึ่งสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์ มทร.ธัญบุรีระหว่างปี 2561-2564 เพื่อพัฒนาชุมชนตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำและปลายน้ำ ต้นน้ำ โดยนำมาถ่ายทอดที่ ต.บึงบา อ.หนองเสือ จ.ปทุมธานีเริ่มจากต้นน้ำ คือถ่ายทอดเทคนิคปลูกผักสลัดร่วมกับหัวเชื้อจุลินทรีย์นาโนร่วมกับสารอาหารหลัก รองและเสริมอินทรีย์ THAN เพื่อช่วยเกษตรกรลดต้นทุนเพิ่มผลผลิต ที่สำคัญผักสลัดที่ผลิตได้มาตรฐานออร์แกนิกและมาตรฐานอาหารปลอดภัยสำหรับจำหน่ายแก่ผู้บริโภคที่ดูแลสุขภาพ
ยังต่อยอดถ่ายทอดกลางน้ำ เทคนิคแปรรูป และปลายน้ำ เทคนิคการบริหารจัดการด้านการตลาด ร่วมกับนวัตกรรมและเทคโนโลยีแบบเกษตรแม่นยำ (smart farmer) ตรวจติดตามผลดำเนินการต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำอย่างต่อเนื่อง 5 ปี เพื่อให้กลุ่มเกษตร ศพก.ย่อย หนองเสือ จ.ปทุมธานี ได้แนวปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีและเหมาะสม (GAP : Good Agriculture Practices) เพิ่มผลผลิตรายได้เพิ่มขึ้น ลดต้นทุนอย่างยั่งยืนต่อเนื่อง